Brexit: Het einde van het begin

Op basis van het akkoord inzake de voorwaarden voor het vertrek van het VK uit de EU is er nu een overgangsperiode ingegaan.

Deze periode duurt tot 31 december 2020 maar kan daarna met maximaal twee jaar worden verlengd als beide partijen daar vóór 1 juli 2020 overeenstemming over bereiken. De Britse premier Boris Johnson heeft een dergelijke verlenging echter uitgesloten.

Tijdens de overgangsperiode zal het VK niet meer deelnemen aan de besluitvorming binnen de EU of zitting hebben in instellingen zoals het Europees Parlement of de Raad van ministers. Het zal echter wel deel blijven uitmaken van de douane-unie van de EU en de interne markt, met alles wat dat met zich meebrengt, waaronder vrij verkeer. Tot het eind van de overgangsperiode blijven EU-wetten dus van kracht voor EU-burgers en ingezetenen van de bredere EER die in het VK werken en andersom.

Dit betekent bijvoorbeeld dat Belgen nog steeds tijdelijk kunnen worden gedetacheerd naar het VK terwijl ze de Belgische socialezekerheidsrechten behouden. Datzelfde geldt ook voor Britse burgers die tijdelijk worden gedetacheerd naar België of andere EER-landen.

De overgangsperiode is bedoeld om de EU en het VK in staat te stellen een nieuwe relatie uit te werken, niet alleen op het gebied van handel, maar ook op andere terreinen, waaronder gegevensbescherming en veiligheid. In de politieke verklaring bij het terugtrekkingsakkoord wordt het kader voor deze toekomstige betrekkingen geschetst en zeggen beide zijden toe te zorgen voor open een eerlijke mededinging en een gelijk speelveld.

Het is nu al duidelijk dat de interpretaties van deze toezeggingen uiteenlopen. EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft gewaarschuwd dat er uitsluitend sprake kan zijn van een handelsovereenkomst als Groot-Brittannië ermee akkoord gaat om geen EU-verordeningen te ondermijnen en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens, regels inzake gegevensbescherming en doeltreffende geschillenbeslechtingsmechanismen na te leven.

Boris Johnson heeft daarentegen benadrukt dat in een akkoord geen sprake kan zijn “van enige harmonisatie van regelgeving, enige rechtsmacht van het Hof van Justitie van de Europese Unie boven de wetgeving van het VK of supranationale controle op enig terrein, waaronder het grens- en immigratiebeleid van het VK”.

Deze verklaringen geven nu al aan dat het zware onderhandelingen zullen worden die zich zullen afspelen binnen een zeer krap tijdschema. Als ze tegen het eind van dit jaar geen resultaat weten te boeken en de overgangsperiode niet wordt verlengd, zal het VK handel moeten voeren met de EU op basis van de voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie en worden werknemers die aan de andere kant van het Kanaal werken en hun werkgevers geconfronteerd met grote onzekerheid.

Werkgevers moeten zich voorbereiden op twee mogelijke uitkomsten: het “ambitieuze, brede, diepgaande en flexibele” partnerschap tussen het VK en de EU waarin de politieke verklaring voorziet, en een no-deal-scenario.

In het VK gevestigde bedrijven die mensen uit de EER willen inhuren en in de EU gevestigde bedrijven die personeel willen werven in het VK, doen er goed aan dit te doen voordat de overgangsperiode afloopt. Het terugtrekkingsakkoord garandeert namelijk dat EU-burgers die momenteel in het VK wonen en ingezetenen van het VK die in een van de 27 overgebleven EU-lidstaten wonen globaal dezelfde rechten zullen hebben als vóór de Brexit. Ze kunnen dus samen met hun gezinsleden blijven wonen en werken waar ze zijn en vrij reizen tussen het VK en de EU.

Personen die na 1 januari 2021 voor hun werk of als zakelijk bezoeker het Kanaal oversteken, vanaf of naar het VK, hebben niet meer dezelfde bescherming en hebben mogelijk de hulp van hun werkgever nodig om aan nieuwe immigratieregels te kunnen voldoen. Het Europees Parlement heeft gezegd dat Britse burgers in het geval van een harde Brexit voor korte periodes zonder visum in de EU zullen worden toegelaten, mits hetzelfde geldt voor EU-burgers die naar het VK reizen.

Het Europees Parlement heeft ook gezegd dat langetermijnoplossingen afhangen van de uitkomst van toekomstige besprekingen. We hebben het begin van het einde van de langlopende Brexit-saga duidelijk nog niet bereikt.

Het is niet eenvoudig om jezelf voor te bereiden op de Brexit. Maar u hoeft daar niet alleen mee te worstelen. SD Worx biedt een scala aan HR- en juridische adviesdiensten die uw bedrijf kunnen helpen met de onzekerheid om te gaan en te floreren terwijl het Brexit-verhaal zich ontvouwt.

Ga naar SD Worx om uw voorbereidingen op de Brexit in een hogere versnelling te zetten.