1. Home>
  2. Nieuws & inspiratie>
arbeidsdeal

Arbeidsdeal 2022: wat betekenen de maatregelen voor jouw bedrijf?

Meer mensen aan het werk krijgen en een betere work-lifebalans nastreven voor wie aan de slag is: dat is de dubbele ambitie van de arbeidsdeal 2022. Op 20 november 2022 treden al enkele nieuwe bepalingen in werking. De rest volgt later. We vatten de belangrijkste maatregelen voor je samen. 

    Wat houdt de arbeidsdeal in?

    Met de arbeidsdeal wil de regering meer mensen aan het werk te krijgen. Voor werknemers bevat hij een aantal maatregelen om werk en privé beter op elkaar af te stemmen. Een overzicht:

    1. De minimale bekendmakingstermijn van uurroosters voor deeltijds variabele medewerkers wordt opgetrokken.
    2. Werknemers kunnen een aanpassing van hun voltijdse arbeidstijd vragen. 
    3. Platformwerkers worden beter beschermd.
    4. Als werkgever kun je voortaan een transitietraject opzetten tijdens de opzeggingstermijn bij ontslag, aangevuld met specifieke inzetbaarheidsinitiatieven voor medewerkers met een opzegtermijn of -vergoeding van minstens 30 weken.
    5. Nachtarbeid in e-commercebedrijven wordt versoepeld. 
    6. Werkgevers met minstens 20 werknemers moeten afspraken rond het recht op deconnectie verplicht opnemen in het arbeidsreglement of een ondernemings-cao.
    7. Werkgevers met minstens 20 werknemers moeten een formeel opleidingsplan opmaken, vanaf 10 werknemers moeten ze ook in een individueel opleidingsrecht voorzien.

      1. Snellere bekendmaking deeltijdse variabele werkroosters

      De uurroosters van deeltijdse variabele medewerkers moet je altijd op voorhand communiceren. Bovendien bewaar je die communicatie 1 jaar lang voor mocht de sociale inspectie langskomen. Als de arbeidsdeal op 20 november 2022 in werking treedt, moet je je deeltijdse werknemers met variabele werkroosters niet minstens vijf maar minstens zeven dagen op voorhand op de hoogte brengen van hun concrete werkschema. De nieuwe spelregels komen ook in het arbeidsreglement, uiterlijk 9 maanden na de inwerkingtreding ervan, dus 20 augustus 2023. Bovendien mag je in je arbeidsreglement geen lagere termijn voorzien dan het wettelijk minimum. Concreet zul je dus nog accurater en sneller je werkplanning moeten maken.

      Samengevat:

       

        arbeidsdeal 2022 tabel 1

        Of je sector door de optrekking van de termijnen een nieuwe cao moet sluiten, hangt ervan af: 

        • Je huidige sectorale cao voorziet een bekendmakingstermijn korter dan 3 werkdagen: de sector zal die termijn moeten optrekken naar minstens 3 dagen, tegen uiterlijk 31 december 2022. Sluit de sector geen nieuwe cao, dan bedraagt de minimale bekendmakingstermijn vanaf 1 januari 2023, 7 werkdagen. 
        • Je werkt in een sector waarvoor een uitzonderingsregime geldt: de verkorte termijnen in de horeca (minstens 48 u.) en textielverzorging (minstens 1 werkdag) kunnen na 31 december 2022 niet meer blijven bestaan. In beide sectoren moet in principe een nieuwe cao worden gesloten voor 1 januari 2023. De verkorte termijnen in de sectoren tuinbouw, schoonmaak en autorijscholen mogen behouden blijven tot de geldingsduur van de cao afloopt. 

        Lees ons Ella-bericht voor een schematisch overzicht. Hieruit blijkt of en wanneer je actie moet ondernemen.

          2. Voltijdse werknemer kan vierdagenwerkweek of wisselend weekregime aanvragen

          Met het oog op een betere work-lifebalance laat de arbeidsdeal toe dat voltijdse medewerkers hun arbeidstijd spreiden. In de vierdagenweekregeling wordt de wekelijkse arbeidstijd gespreid over vier dagen, dus 9,5 uur per dag (of 10 uur per dag in een 40-uren week). Vraagt je medewerker een wisselend weekregime aan, dan loopt de normale arbeidsduur van 38 uur per week gemiddeld over twee weken, met een maximum van 9 uur per dag en 45 uur per week. Beide regimes vraagt de werknemer zelf aan. Dat kan vanaf 20 november 2022. Jij stemt in of weigert gemotiveerd. Wij zochten de details voor je uit en beantwoorden 11 vragen over deze maatregel.

            3. Platformeconomie: betere sociale bescherming werknemers

            Voor maaltijdkoeriers en andere platformwerkers die voldoen aan de definitie geldt vanaf 1 januari 2023 een weerlegbaar vermoeden van het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Voorwaarde is wel dat de samenwerking tussen de platformwerker en -exploitant aan een aantal criteria voldoet, zoals exclusiviteit, geolokalisatie, bepalen van tarieven en minder vrijheid om zelf de werkuren of afwezigheden te bepalen. De platformexploitant moet ook een verzekering afsluiten die de zelfstandige platformwerkers verzekert bij een arbeidsongeval. De nieuwe regeling wordt na 1 jaar geëvalueerd. 

              4. Transitietrajecten: aan de slag bij een andere werkgever tijdens opzeggingstermijn

              Ontslagen werknemers zullen vanaf 20 november 2022 al tijdens hun opzeggingstermijn aan de slag kunnen bij een andere werkgever, onder de vorm van een terbeschikkingstelling. Zo’n transitietraject heeft een vrijwillig karakter zowel voor werkgever als voor de ontslagen werknemer. Het verloopt wel altijd met de tussenkomst van een erkend uitzendbureau of de regionale dienst voor arbeidsbemiddeling (VDAB). De modaliteiten van een transitietraject worden vooraf schriftelijk vastgelegd. De huidige werkgever blijft het loon betalen van de werknemer, maar wordt ook deels gecompenseerd door de gebruiker-werkgever. Het transitietraject mondt finaal uit in een definitieve arbeidsovereenkomst bij de nieuwe werkgever.

                5. Ontslag werknemers met lange opzegtermijn: snellere inzetbaarheid

                Vanaf 1 januari 2023 zullen oudere werknemers die door hun werkgever worden ontslagen en recht hebben op een opzeggingstermijn van minstens 30 weken, een beroep kunnen doen op allerlei maatregelen om sneller terug aan de slag te gaan. Denk aan outplacement, coaching of opleiding. Het gaat om een toegestane afwezigheid met loonbehoud, zonder meerkosten voor de werkgever.

                Wordt de werknemer ontslagen met een opzeggingsvergoeding, dan moet hij of zij zich wel beschikbaar houden om inzetbaarheidsbevorderende maatregelen te volgen. Die verplichting geldt zolang de werknemer geen nieuwe beroepsactiviteit uitoefent.

                  6. E-commerce: soepelere regels voor nachtwerk

                  Als werkgever in e-commere kun je vanaf 20 november 2022 nachtwerk (tussen 20 u. en middernacht en vanaf 5 u.) invoeren met akkoord van slechts één vakorganisatie.

                  Samengevat:

                    arbeidsdeal 2022 tabel 2

                    Daarnaast kun je via een eenmalig proefproject van 18 maanden aan je werknemers vragen om vrijwillig nachtarbeid tussen 20 u. en 24 u. en vanaf 5 u. te presteren. Hiervoor is geen cao of wijziging van het arbeidsreglement nodig.

                    De nieuwe regeling geldt niet voor alle e-commerceactiviteiten. Enkel de elektronische handel van roerende goederen kan deze versoepeling toepassen.

                      7. Recht op deconnectie: verankering in cao of arbeidsreglement

                      Minstens 20 werknemers? Dan leg je uiterlijk tegen 1 januari 2023 afspraken vast over het recht om offline te zijn. Dit kan via een cao of arbeidsreglement. Concreet gaat het over de praktische modaliteiten, richtlijnen voor het gebruik van digitale hulpmiddelen tijdens rusttijden en verlof en vorming- en sensibiliseringsacties voor werknemers en leidinggevenden. Zo ga je praktisch aan de slag met het recht op deconnectie.

                        8. Opleiding: formele opleidingsplannen en individueel recht op opleiding

                        Nog voor ondernemingen vanaf 20 werknemers geldt vanaf 2023 de verplichting om elk jaar, telkens vóór 31 maart, een formeel opleidingsplan te maken. Zo’n plan bevat minstens de aangeboden opleidingen en de doelgroep voor wie ze bestemd zijn.

                        Heb je minstens 10 werknemers in dienst, dan voorzie je voor elke voltijdse werknemer ook in een individueel opleidingsrecht van 3 opleidingsdagen per jaar vanaf 2022, 4 dagen vanaf 2023 en 5 dagen vanaf 2024. Heb je minstens 10 maar minder dan 20 werknemers in dienst, dan volstaat 1 opleidingsdag per jaar. 

                        Let wel: het gaat om een opleidingsrecht, geen plicht. Je medewerker is dus niet verplicht om alle opleidingsdagen effectief op te nemen. Lees ook de 10 meest prangende vragen over de nieuwe opleidingsverplichtingen.

                          Op zoek naar concrete antwoorden over de arbeidsdeal?

                          Hou onze FAQ  in de gaten voor de laatste updates over de arbeidsdeal.

                            Onze consultants staan voor jou klaar

                            Hulp nodig bij het voorbereidend denkwerk of bij de concrete uitwerking van de formaliteiten? SD Worx kan je adviseren en begeleiden bij elke stap. Neem gerust contact met ons op.

                              Anneleen Verstraeten

                              Anneleen Verstraeten

                              Juridisch Adviseur

                              Anneleen Verstraeten studeerde in 2002 af als Master in de Rechten. Ze startte in 2003 bij SD Worx als juridisch adviseur. In die rol ondersteunde zij zowel kmo’s als grote ondernemingen in Vlaanderen binnen verschillende sociaaljuridische onderwerpen. Sinds enkele jaren liggen haar focus en hart bij de kmo-afdeling. Daar is ze als juridisch adviseur, legal kmo consultant én interne en externe opleider op verschillende fronten actief.