1. Home>
  2. Nieuws & inspiratie>
  3. Wellbeing & gezondheid>
Vragen en antwoorden

De arbeidsdeal in 7 vragen en antwoorden

Op 1 juli 2022 keurde de Ministerraad de arbeidsdeal goed. Die bevat tal van maatregelen op vlak van arbeidsorganisatie, arbeidsvoorwaarden en een betere work-lifebalans. Op de details is het nog even wachten tot de wetgeving is goedgekeurd – vermoedelijk nog vóór het politieke zomerreces. Hieronder zoomen we in op enkele bezorgdheden rond de eerste twee krachtlijnen van het akkoord.

    Krachtlijnen van de arbeidsdeal:

    1. De minimale bekendmakingstermijn van uurroosters voor deeltijds variabele medewerkers wordt opgetrokken.
    2. Werknemers kunnen een aanpassing van de voltijdse arbeidstijd vragen.
    3. Platformwerkers worden beter beschermd.
    4. De mogelijkheid om een transitietraject op te zetten tijdens de opzeggingstermijn bij ontslag door de werkgever, aangevuld met specifieke inzetbaarheidsinitiatieven voor medewerkers met een opzegtermijn of -vergoeding van minstens 30 weken.
    5. Nachtarbeid in e-commerceondernemingen wordt versoepeld.
    6. Werkgevers met minstens 20 werknemers moeten afspraken rond het recht op deconnectie verplicht opnemen in het arbeidsreglement of een ondernemings-cao.
    7. Werkgevers met minstens 10 werknemers moeten een formeel opleidingsplan opmaken en in een individueel opleidingsrecht voorzien.

      1. Snellere bekendmaking uurroosters van variabele deeltijdse medewerkers

      De uurroosters van een deeltijds variabele medewerker moet je altijd op voorhand communiceren. Bovendien moet je die communicatie 1 jaar lang bewaren voor mocht de sociale inspectie langskomen. Als de arbeidsdeal straks in werking treedt, dan gelden er nieuwe termijnen waarbinnen deze kennisgeving moet gebeuren. Je zult de nieuwe spelregels ook in het arbeidsreglement moeten opnemen. Samengevat: 

       

      Bekendmakingstermijn vóór de arbeidsdeal

      Bekendmakingstermijn vanaf inwerkingtreding arbeidsdeal

      Principe

      Minstens 5 werkdagen

      Minstens 7 werkdagen

      Afwijking

      Minstens 1 dag mits sectorale cao (bv. horeca: 48u). Zo’n uitzondering is nog mogelijk tot 31 december 2022.

      Minstens 3 werkdagen

      Q1: Kan ik via het arbeidsreglement nog een kortere bekendmakingstermijn voorzien?

      A: Nee, op ondernemingsniveau zul je in de toekomst niet meer kunnen afwijken van de nieuwe bekendmakingstermijnen. Concreet zul je dus nog accurater en sneller je werkplanning moeten maken.

       

        2. Aanpassing voltijdse arbeidstijdregeling

        Om een betere work-lifebalans tot stand te brengen laat de arbeidsdeal toe dat voltijdse medewerkers hun arbeidstijd over vier dagen presteren of spreiden over twee weken. De werknemer moet dit wel zelf aanvragen.

        Q2: Ben ik verplicht met zo’n verzoek van mijn medewerker in te stemmen?

        A: Nee, helemaal niet. Er is immers geen sprake van een individueel recht op flexibiliteit. Als werkgever moet je de vraag van je medewerker om via een aangepast werkregime tot een betere work-lifebalans te komen, afwegen tegen de organisatorische noden en mogelijkheden van jouw teams en afdelingen. Neem tijdens deze oefening ook de impact van zo’n beslissing op je employer branding mee. Mogelijk krijg je hierdoor openstaande vacatures makkelijker ingevuld. Geen overbodige luxe in tijden van krapte op de arbeidsmarkt. 

        Q3: Hoe voer ik de aangepaste voltijdse arbeidsregelingen in?

        A: First things first, maak in de komende weken de denkoefening voor je onderneming. Zo ben je alvast voorbereid als je medewerker straks met zo’n verzoek aanklopt. In dat geval heb je twee opties: je weigert het verzoek en motiveert dit schriftelijk binnen de maand, of je stemt hiermee in. Vergeet dan zeker geen bijlage toe te voegen bij de arbeidsovereenkomst en je arbeidsreglement aan te passen. 

        Q4: Is een aanpassing van een voltijdse arbeidsregeling definitief?

        A: Nee, zowel voor de 4-dagenweek als voor de tweewekelijkse spreiding geldt de aanpassing maximaal zes maanden. Daarna is er ruimte voor evaluatie en reflectie, zowel voor jou als je werknemer. Jullie beslissen samen over een eventuele verlenging of een terugkeer naar het oorspronkelijke arbeidsregime.

        Uiteraard denk je beter ineens na op de lange termijn. Hoe kun je zo’n aangepaste voltijdse arbeidsregelingen werkbaar maken binnen de verschillende afdelingen en teams? Op welke vlakken creëert dit een meerwaarde en waar zitten de valkuilen? Hou er ook rekening mee dat je medewerker misschien tijdelijk voor zo’n aangepaste arbeidsregeling kiest om tegemoet te komen aan een (gezins-)situatie. Neem dit mee tijdens de evaluatiegesprekken.

        Q5: Wat is het verschil tussen een aangepast voltijds regime en het gebruik van glijtijden?

        A: Bij een aangepast voltijds regime gespreid over twee weken geldt een maximale daggrens van 9 uur en een maximale weekgrens van 45 uur. Deze grenzen zijn dezelfde als bij glijdende uurroosters.
        Bij een glijdend uurrooster bepaalt je werknemer zelf het begin- en einduur van zijn prestaties – en mogelijk ook zijn pauzes – binnen de voorziene stamtijden. We zetten alvast enkele gelijkenissen en verschillen op een rijtje:

        Glijdend uurrooster

        Spreiding arbeidsduur over twee weken

        Focus op flexibiliteit

        Focus op flexibiliteit

        Keuze van de werknemer, kader uitgewerkt door werkgever

        Keuze van de werknemer, kader uitgewerkt door werkgever

        Naleving gemiddelde wekelijkse arbeidsduur over maximaal 12 maanden

        Naleving gemiddelde wekelijkse arbeidsduur over 2 weken

        Maximale daggrens = 9 uur

        Maximale weekgrens = 45 ur

        Maximale daggrens = 9 uur

        Maximale weekgrens = 45 uur

        Te voorzien in het arbeidsreglement

        Te voorzien in het arbeidsreglement

        Enkel mogelijk met een systeem van tijdsopvolging

        Geen tijdsopvolging nodig

        Werknemer geniet geen ontslagbescherming

        Werknemer geniet ontslagbescherming

        Q6: Kan mijn voltijdse werknemer in een 4-dagenregime nog overuren doen?

        A: Nee, dat kan niet. Als de voltijdse arbeidsduur van 38 uur gespreid wordt over slechts 4 dagen per week, dan duurt een werkdag 9,5 u. Overuren zijn dan verboden, zowel aansluitend op 1 van de 4 werkdagen, als op de 5e dag die principieel vrij moet blijven.

        Q7: Heeft de keuze voor een 4-dagenregime impact op de verloning van mijn medewerker?

        A: Nee, er is geen directe impact op het bruto uur- of maandloon. Dat blijft hetzelfde. De gevolgen kunnen zich wel laten voelen op enkele extralegale voordelen. Heeft je medewerker recht op 1 maaltijdcheque per gewerkte dag, dan leiden minder gewerkte dagen tot een lager aantal maaltijdcheques. Diezelfde redenering geldt eveneens voor de vergoeding woon-werkverkeer voor wie de eigen wagen of fiets gebruikt. 
         

          Op zoek naar een antwoord op al je vragen?

          Kan mijn medewerker in een 4-dagenweek nog 4/5 tijdskrediet opnemen? En wat is de impact op het aantal extralegale vakantiedagen? Op deze en nog meer vragen verwachten we binnenkort concrete antwoorden. We houden voor jou de vinger aan de pols. Blijf op de hoogte van het laatste nieuws via onze digifaq.

            Onze consultants staan voor jou klaar

            Hulp nodig bij het voorbereidend denkwerk of bij de concrete uitwerking van de formaliteiten? SD Worx kan je adviseren en begeleiden bij elke stap.

              Neem gerust contact met ons op.
              Anneleen Verstraeten

              Anneleen Verstraeten

              Juridisch Adviseur

              Anneleen Verstraeten studeerde in 2002 af als Master in de Rechten. Ze startte in 2003 bij SD Worx als juridisch adviseur. In die rol ondersteunde zij zowel kmo’s als grote ondernemingen in Vlaanderen binnen verschillende sociaaljuridische onderwerpen. Sinds enkele jaren liggen haar focus en hart bij de kmo-afdeling. Daar is ze als juridisch adviseur, legal kmo consultant én interne en externe opleider op verschillende fronten actief.