Het nieuwe jaar valt traditioneel samen met de start van een pak aangepaste en nieuwe hr-regels. Net zoals in 2021 worden er heel wat coronamaatregelen verlengd, maar er zijn ook andere veranderingen die in voege treden. We werpen een blik op 2022 door onze sociaaljuridische bril.
Door de aanhoudende coronacrisis valt 2022 op allerlei vlakken moeilijk te voorspellen. Wat wel al zeker is op sociaaljuridisch vlak lijsten we voor je op.
De prijsstijging voor goederen en diensten brengt een hoge inflatie met zich mee. Zo wordt een recordaantal sectoren geconfronteerd met een hoge index, zoals het Paritair Comité voor bedienden PC 200 dat indexeert met 3,58%. Check enkele andere grote sectoren.
Het Belgische wagenpark verduurzaamt elk jaar. Dat houdt in dat de CO2-referentie-uitstoot opnieuw fors daalt dit jaar.
Dit heeft een invloed op werkgevers die een bedrijfswagen op fossiele brandstof toekennen aan werknemers. Als ze die ook voor privédoeleinden gebruiken, wordt het als een belastbaar voordeel van alle aard (VAA) beschouwd. In de berekening speelt de CO2-coëfficiënt een belangrijke rol. Gevolg? Door de daling van de referentie-uitstoot worden werknemers hierop voortaan meer belast.
Ook voor jou als werkgever stijgen de bijkomende verworpen uitgaven. Het bedrag bedraagt 17% van het belastbaar VAA wanneer je niet tussenkomt in de brandstofkosten voor privégebruik en 40% van het belastbaar VAA wanneer je dat wel doet. Goed nieuws voor wie een elektrisch wagenpark heeft, want daarop is deze maatregel niet van toepassing.
Werknemers die geen nachtarbeid meer kunnen uitvoeren en zo hun job verliezen, hebben – onder bepaalde voorwaarden – recht op een maandelijkse aanvulling van hun werkloosheidsuitkering via hun werkgever. In lijn met cao nr. 46 over ploegenarbeid met nachtprestaties besliste de Nationale Arbeidsraad (NAR) dat deze aanvullende vergoeding vanaf 1 januari 2022 wordt geïndexeerd met 1,0026.
Werklozen met een bedrijfstoeslag (SWT), het vroegere brugpensioen, hebben recht op een maandelijkse werkloosheidsuitkering van de RVA én een bedrijfstoeslag van de werkgever. De NAR legt de herwaarderingscoëfficiënt vast op 1,0026. Die is vanaf 1 januari 2022 van toepassing zowel op het bruto maandloon als op het bedrag van de bedrijfstoeslag, berekend op basis van het referteloon van vóór 1 januari 2021.
Er komt meer duidelijkheid rond het federale mobiliteitsbudget. Het wordt toegankelijker, eenvoudiger te bepalen en de bestedingsmogelijkheden worden uitgebreid. Dit zijn de spelregels vanaf 1 januari 2022:
Werkgevers met nacht- en ploegenarbeid kunnen sinds enkele jaren vrijgesteld worden van de doorstorting van bedrijfsvoorheffing. Voorwaarde is wel dat hun werknemers minstens één derde van hun werktijd in nacht- en ploegenarbeid zijn tewerkgesteld. Vanaf 2022 gebeurt de berekeningsmethode niet langer in dagen, maar op uurbasis.
Werkgevers kunnen voordelig een loonbonus (cao nr. 90) toekennen die vrijgesteld is van gewone socialezekerheidsbijdragen, bedrijfsvoorheffing en belasting. Sinds 1 januari 2022 zijn de maximumgrenzen van die bonus veranderd:
Overschrijd je die grenzen, dan betaal je op de bonus wel de normale socialezekerheids- en belastingtarieven.
Vanaf 1 februari 2022 mag de kantoorvergoeding maximaal 134,71 EUR bedragen. Dit is een gevolg van een aanpassing aan de evolutie van de index.
Een werkgever kan deze forfaitaire kantoorvergoeding toekennen aan zijn werknemers die structureel van thuis uit werken. Deze kantoorvergoeding dekt onder meer de kosten voor het gebruik van een kantoorruimte thuis, kantoorbenodigdheden, printer- en computermateriaal. De vergoeding is onder bepaalde voorwaarden vrijgesteld van socialezekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing.
Auteursrechten moeten voortaan verplicht op de fiscale fiche 281.45 vermeld worden. Die fiche is niet nieuw, maar de verplichting wel. Doe je dit niet, dan riskeer je o.a. een administratieve boete of kun je de vergoeding niet aftrekken als beroepskosten.
De jaarlijkse aanpassing van de belastingschalen die op 1 januari inging, zorgt voor een stijging van de nettolonen. Daardoor zullen alle Belgische werknemers minimum € 240 per jaar meer nettoloon ontvangen.
Sinds 1 januari 2022 moet je de ecocheques verplicht elektronisch uitreiken. Papieren ecocheques die je nog tot 31 december 2021 toekende, blijven geldig tot 31 december 2023. Daarna verdwijnen ze definitief.
Nieuwe werkgevers die een eerste werknemer aanwerven, kregen vroeger een volledige vrijstelling van de (basis)werkgeversbijdragen voor onbepaalde duur. Dit jaar blijft de looptijd onbeperkt, maar het steunbedrag wordt wel geplafonneerd. De forfaitaire vermindering kan maximaal € 4.000 per kwartaal bedragen bij volledige tewerkstelling. Concreet: enkel op brutomaandlonen van € 5.330 of minder geniet je nog een volledige vrijstelling van de patronale basisbijdragen.
Met de eenmalige innovatiepremie kunnen werkgevers creatieve werknemers aanmoedigen om een volledig nieuw of verbeterd concept, proces of product te ontwikkelen. Het is een voordelig instrument aangezien het – onder bepaalde voorwaarden – vrij is van socialezekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing. Per innovatief project kan een werkgever een nieuwe premie aanvragen om telkens een andere creatieve werknemer te belonen. De premie wordt verlengd tot 1 januari 2023.
Sinds 1 januari 2022 moeten expats minstens € 75.000 verdienen om nog onder het fiscale gunstregime te vallen, met uitzondering van onderzoekers. Een expat ben je, als je buiten een straal van 150 km van de Belgische grens woont, en in een periode van 5 jaar vóór je aanwerving niet in België hebt gewoond of er belastingen hebt betaald.
Komt je werknemer of bedrijfsleider in aanmerking? Dan ontvangt die gedurende 5 jaar (verlengbaar met 3 jaar) een belastingvrije onkostenvergoeding bovenop het brutoloon. Die kan oplopen tot 30% met een maximum van € 90.000 (voorheen € 11.250 of € 29.750). Het is voorlopig nog niet duidelijk of de vergoeding ook vrij is van socialezekerheidsbijdragen. Daarnaast kunnen ook verhuis- en huisvestingskosten en schoolgeld belastingvrij worden terugbetaald.
Verblijft je medewerker nog geen 5 jaar in België en voldoet hij of zij aan alle voorwaarden, dan kan die de overstap maken naar het nieuwe statuut – voor de resterende duur van zijn vijfjarig regime. Zij krijgen tot 31 juli 2022 de tijd om via jou een elektronische aanvraag in te dienen. Dit geldt ook voor wie intussen van werkgever verandert, maar onder de vereiste voorwaarden blijft vallen. Voor de anderen geldt er een overgangsperiode van 2 jaar (2022 en 2023) volgens de berekeningsmethoden van het oude regime.
Sinds 1 januari 2022 worden alle maatwerkbedrijven behandeld als beschutte werkplaatsen voor de berekening van de structurele lastenvermindering. Daardoor genieten werkgevers de grootste structurele vermindering voor hun (doelgroep)werknemers.
De verschillende maatregelen rond tijdelijke werkloosheid door overmacht wegens corona, door opvang kind en overmacht door het noodweer – de overstromingen in Wallonië op 14 en 15 juli – worden verlengd tot 31 maart 2022.
Sinds 9 april 2021 kan je werknemer vaccinatieverlof opnemen om zich tijdens de werkuren te laten vaccineren tegen het coronavirus. Werknemers met minderjarige kinderen kunnen ook vaccinatieverlof opnemen om hun kind te begeleiden naar het vaccinatiecentrum. Jij boekt deze afwezigheid als klein verlet. Dit geldt nog tot 30 juni 2022.
Het aanbevolen of verplichte telewerk omwille van de coronacrisis ligt vast in cao nr. 149. De sociale partners in de NAR beslisten om dit te verlengen tot 31 maart 2022. Werkgevers met een structureel telewerkbeleid blijven dit toepassen. Wie dit nog niet heeft, kan altijd structureel telewerk (volgens cao nr. 85) en occasioneel telewerk (volgens de wet Werkbaar en Wendbaar Werk) uitwerken.
De coronacrisis heeft een zware impact op de sport- en cultuursector. Door de lockdowns en strenge maatregelen de afgelopen jaren hebben werknemers hun sport- en cultuurcheques niet kunnen besteden. Daarom wordt de geldigheidsduur van 15 maanden – van 1 juli van het jaar van uitgifte tot en met 30 september van het daaropvolgende jaar – uitzonderlijk verlengd.
Concreet betekent het dat de cheques die je in 2019 en 2020 toekende aan je werknemers nog geldig zullen zijn in 2022, meer bepaald tot 30 september 2022.
Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief. We zorgen dat je up-to-date blijft rond de meest recente hr-ontwikkelingen. Of ontdek meteen wat het betekent in de praktijk tijdens onze workshops sociaaljuridische actualiteit.
Jean-Luc Vannieuwenhuyse
juridisch adviseur
In april dokkert Cycling Team SD Worx over kasseien, in juli houdt onze koning zijn jaarlijkse toespraak, en in december… hebben hr-professionals hun decemberafrekening. Elk piekmoment vereist een gedegen voorbereiding. Hoe je de decemberafrekening voor je bedienden berekent en controleert? Onze doorgewinterde juridische trainers Nicole Meersman en Annelies Mattheus zetten je op weg.
De vakantiedagen van je medewerkers bijhouden en correct vergoeden? Als hr-professional maak je er op vaste tijdstippen in het jaar werk van. Zo passeert vakantiegeld verschillende keren per jaar de revue: van vakantierechten berekenen in januari over vakantiegeld in- en uit dienst berekenen tot de decemberafrekening.
Een herstructurering is voor niemand goed nieuws. Het gaat om mensen en de emoties kunnen hoog oplopen. Hoe sereen de procedure verloopt, heb je als werkgever deels zelf in de hand. Goed en doordacht communiceren tijdens de drie verschillende fases van een herstructurering, is cruciaal. Hieronder schetsen we de drie fases met enkele tips uit onze ruime ervaring. Maar weet: een herstructurering is altijd maatwerk.
In deze podcast vertellen Annemie Desal en Barbara Van Goeye, respectievelijk kantoordirecteur van Roeselare en Brugge, over het belang van aanwezig te zijn in je regio om zo je klanten en hun uitdagingen nog beter te kennen.