Een op de zes kmo’s klaar voor werkhervatting

Maar liefst 71% van de kmo-werkgevers is ervan overtuigd dat een opvolging binnen de drie maanden de kans op een succesvolle re-integratie van langdurig zieken vergroot. Voor 38% gebeurt dit best binnen de eerste maand. 15%gelooft niet dat een contact een verschil maakt. Driekwart van de Belgische kmo’s (77%) staat positief tegenover progressieve werkhervatting: één op zes voelt er zich nu al klaar voor. Grotere kmo’s zien hun loonkost voor ziekte in de nabije toekomst stijgen[1]. Toch vinden kmo’s dat ook de werknemer financieel een steentje moet bijdragen, met loonverlies voor korte afwezigheden, net zoals bij zelfstandigen. Dit blijkt uit de meest recente kmo-bevraging van SD Worx in maart 2025 bij 661 kmo-werkgevers. 
 
[1] Middelgrote en grote bedrijven (meer dan 50 werknemers) moeten vanaf 1 januari 2026 een solidariteitsbijdrage van 30% betalen op de ziekte- en invaliditeitsuitkering van werknemers die langer dan 30 kalenderdagen afwezig zijn wegens arbeidsongeschiktheid, tijdens de tweede en derde maand arbeidsongeschiktheid.

De regering werkt aan een plan om langdurig zieken te ondersteunen bij een succesvolle terugkeer naar de werkvloer. Een van de speerpunten is de rol van re-integratie, waarbij vroegtijdige opvolging en een geleidelijke werkhervatting centraal staan. Uit een recente bevraging bij kmo’s blijkt dat deze visie breed gedragen wordt.

De plannen van de regering bevatten ook maatregelen met financiële impact voor werkgevers en werknemers. De regeringsplannen voorzien een extra financiële bijdrage bij ziekte voor grotere kmo’s. Middelgrote en grote bedrijven (meer dan 50 werknemers) moeten vanaf 1 januari 2026 een solidariteitsbijdrage van 30% betalen op de ziekte- en invaliditeitsuitkering van werknemers die langer dan 30 kalenderdagen afwezig zijn wegens arbeidsongeschiktheid, tijdens de tweede en derde maand arbeidsongeschiktheid. Dit komt bovenop het klassieke gewaarborgd loon ziekte. Een financiële bijdrage door de zieke werknemer zelf, maakt geen deel uit van de plannen.

• Driekwart van de Belgische kmo’s (77%) staan positief tegenover progressieve werkhervatting: 16 % van de kmo’s is er al helemaal klaar voor en kan meteen positief ingaan op een vraag naar progressieve werkhervatting. Nog eens 61% staat open om samen met de werknemer een passende oplossing te zoeken. 
• 1 op 6 kmo’s (15%) ziet nu al geen mogelijkheid tot progressieve werkhervatting. Vooral in bedrijven met arbeiders blijkt dit een grotere uitdaging te zijn (27%). 
• 7% is nog onbeslist en weet nog niet of ze positief of negatief zullen reageren wanneer een werknemer hierom vraagt.

Niet elke afwezigheid heeft dezelfde impact op een kmo-organisatie. Uit de bevraging blijkt dat de moeilijkheid om afwezigheden op te vangen sterk afhangt van de duur ervan. Kortdurende en middellange afwezigheden vormen voor meer kmo’s een belasting dan langdurige afwezigheden (van meer dan een jaar). 

“Maar ook afwezigheden van meer dan een maand liggen moeilijk voor meer dan een kwart (28%). Progressieve werkhervatting krijgt bij driekwart van de kmo’s alle kansen, al ligt er nog niet in elke kmo een oplossing klaar. Hoe groter de kmo, hoe meer men ervoor open staat; mogelijk door de variëteit aan ondersteunende functies. De meerderheid wil ook binnen de drie maand contact nemen met de medewerker, om de re-integratie op een positieve en gezonde manier alle kansen te geven.”

Kmo’s zijn te vinden voor een snelle opvolging van arbeidsongeschikte werknemers. Vier op de tien kmo’s (38%) geven aan dat ze binnen de maand actief contact willen opnemen om de re-integratie te ondersteunen. In totaal vindt driekwart (75%) dat opvolging idealiter binnen de drie maanden moet gebeuren om de kansen op een vlotte terugkeer te maximaliseren.

Een kleine groep blijft sceptisch: 15% van de kmo’s gelooft niet dat vroegtijdig contact met een zieke werknemer een merkbaar verschil maakt. 

De regeringsplannen voorzien een extra financiële bijdrage bij ziekte voor grotere kmo’s. Nochtans zijn sommige kmo’s ook voorstander van een meer gedeelde financiële verantwoordelijkheid. In Vlaanderen schaart een ruime meerderheid (58%) zich achter dit idee, terwijl in Brussel slechts 29% ermee instemt. Waalse kmo’s zitten tussenin met 38%. 

Van kmo’s die zo’n bijdrage ondersteunen, vinden zes op de tien dat de bijdrage hetzelfde mag zijn zoals bij zelfstandigen. Dit betekent dat periodes van arbeidsongeschiktheid van minder dan acht dagen niet vergoed worden. Periodes van arbeidsongeschiktheid van langer dan zeven dagen worden wel vergoed vanaf de eerste dag. Vier op de tien kmo’s vinden dat de werknemer één tot drie dagen loonverlies zelf zou moeten dragen.

“De plannen van de regering om (langdurige) zieken maximaal te activeren, voorzien in een responsabilisering van alle betrokken partijen. Voor werkgevers ligt de focus op voldoende contact, re-integratietrajecten en progressieve werkhervatting. Voor de grotere kmo’s ook extra loonkosten. Maar ook van werknemers wordt verwacht dat zij verantwoordelijkheid nemen, zelf goed nadenken wat ze wél nog kunnen, verschijnen op contactmomenten, en in het algemeen ook actief meedenken over een werkbare terugkeer naar de werkvloer. Andere spelers rond artsen, mutualiteiten, diensten voor arbeidsvoorziening krijgen eveneens een rol toebedeeld”, besluit Anneleen Verstraeten van SD Worx. 

Lees ook: Arbeidsongeschiktheid en re-integratie langdurig zieken vanaf 2025: dit weten we al.

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 60e keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 661 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 11-24 maart 2025. Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau DataD.be de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De wegingen voor Vlaanderen en Brussel zijn nooit groter dan 2,5. Voor de volledige steekproef van 661 kmo’s bedraagt de foutenmarge 3,8% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).