Wanneer welk bonussysteem voor medewerkers?

Een klassieke bonus wordt zwaar belast in België. Maar gelukkig bestaan er ook andere, meer voordelige opties voor werknemers. Denk aan de loonbonus cao 90, de winstpremie en warranten. Wat de belangrijkste verschillen zijn en hoe je werkgevers slim adviseert in hun keuze? Dat lees je hieronder.

Veel bedrijven kennen hun medewerkers een extra beloning toe bij het behalen van collectieve of individuele doelstellingen. Vaak gebeurt dat nog in de vorm van een individuele cashbonus. Het grote voordeel is dat er geen spelregels zijn. Een werkgever kan gerust salesmanager Youssef een bonus uitbetalen en salesmanager Lisa niet, zonder zich daarvoor te moeten verantwoorden. Mooi meegenomen is ook dat een bedrijf de klassieke cashbonus op elk moment mag uitkeren.

Deze vorm van vrijheid komt evenwel met een stevig prijskaartje. Neem dat gerust letterlijk. Hét nadeel van de klassieke bonus is dat de medewerker na alle heffingen slechts 30-45% overhoudt van wat de bonus bruto heeft gekost. Dat is niet alleen jammer voor de medewerker, maar ook voor de inspanningen die de werkgever levert. Het enige lichtpuntje is dat de klassieke bonus onder de aftrekbare beroepskosten valt, waardoor je als bedrijf geen vennootschapsbelasting betaalt.

De loonbonus heet officieel een niet-recurrent resultaatsgebonden voordeel. De essentie zit in de naam vervat:

√ niet-recurrent 

Als je in 2024 een bonus toekent, is het niet verplicht om dat in 2025 opnieuw te doen. De bonus is geen verworven recht.

√ resultaatsgebonden

De toekenning van de bonus hangt samen met het behalen van vooraf gedefinieerde collectieve doelstellingen. Die kunnen een financiële (omzetstijging, kostenbeheersing enz.) of niet-financiële (snelle leveringstermijnen, minder klantenklachten enz.) insteek hebben.

√ voordeel

Deze bonus is een extra en mag dus geen bestaande vergoedingsvormen vervangen.

 

Daarnaast gaat het om een collectieve bonus. Let wel: dat betekent niet dat je de bonus moet toekennen aan álle medewerkers. Het is bijvoorbeeld perfect mogelijk om enkel het team in buitendienst, het middenmanagement of arbeiders extra te belonen. De enige vereiste is dat je bedrijf met objectieve criteria de bonusgroep (meer dan 2 personen) bepaalt.

En wat met het financiële plaatje? Je werknemer betaalt een solidariteitsbijdrage van 13,07% en als werkgever betaal je een bijzondere werkgeversbijdrage van 33%, maar de bonus is wel vrij van bedrijfsvoorheffing. Dat maakt dat er netto ruim het dubbele overblijft voor je medewerker in vergelijking met een klassieke loonbonus.

Sinds 1 januari 2018 kunnen werkgevers hun medewerkers extra belonen via de winstpremie. Voldoende winst is de enige voorwaarde. Wordt daaraan voldaan, dan mogen werkgevers op eigen initiatief de premie achteraf toekennen.

Goed om te weten is dat deze premie wordt toegekend aan alle medewerkers. Zij krijgen een vast bedrag of een percentage van het brutoloon – de werkgever kiest dit zelf. En ook differentiatie is mogelijk. Per categorie medewerkers (op basis van objectieve criteria) kan de premie er anders uitzien, zolang de hoogste categorie niet meer dan 10 keer de winstpremie krijgt van de laagste categorie.

Een groot verschil met de loonbonus cao 90 is dat het bedrag dat een bedrijf kan bestemmen als winstpremie een stuk hoger ligt: 30% van de totale butoloonmassa. Daarnaast gaat de winstpremie over het verleden en kijkt de loonbonus cao 90 naar de toekomst met specifieke doelstellingen.

In tegenstelling tot de loonbonus cao 90 (of het niet-recurrent resultaatsgebonden voordeel) en de winstpremie kunnen bedrijven medewerkers individueel belonen met warranten. Om het nog aantrekkelijker te maken, zijn warranten als voordeel van alle aard ook vrijgesteld van socialezekersheidsbijdragen én fiscaal aftrekbaar.

Een bedrijf kan een medewerker jaarlijks warranten toekennen tot maximum 20% van het jaarinkomen van de medewerker (vast loon, inclusief vakantiegeld, dertiende maand en variabel loon).

Het antwoord hangt samen met de doelstellingen van je bedrijf. Kijken we enkel naar het financiële voordeel voor je medewerkers, dan lijken een loonbonus cao 90 en winstpremies op het eerste gezicht de logische keuzes.

Een praktisch voorbeeld

Hint: we tonen dit praktische voorbeeld in volgorde van minder goed naar beter voor de medewerker.

Wil je zelf de rekensom maken? Dan kan eenvoudig!
Simuleer welk bonussysteem het voordeligst is.


Het nettobedrag voor medewerkers is slechts een van de factoren die doorwegen in een beslissing voor een bepaald bonussysteem.

√ wil je individueel of collectief uitkeren?

√ wil je er doelstellingen aan koppelen?

√ wil je de voordeligste optie voor jou of voor je medewerkers?

√ wanneer wil je uitkeren?

√ welke formaliteiten zijn nodig?

Pas met de antwoorden op al deze vragen kun je een doordachte keuze maken.