Je personeel flexibeler opstellen:
de mogelijkheden op een rij
Ontdek de interessante nieuwigheden in de wet-Peeters om werk anders te organiseren.
Enkele bedrijven bieden hun oudere werknemers een vertrekregeling met vrijstelling van prestaties en behoud van loon. Met het langer werken als credo, ziet de overheid dat met lede ogen aan. Gisteren nog in het nieuws: in het zomerakkoord heeft de federale regering een maatregel opgenomen waardoor bedrijven een activeringspremie moeten betalen op het loon van de werknemers in kwestie. Kan dat meer dan symptoombestrijding zijn?
Verleden jaar doken de eerste berichten op. In het kader van een sociaal plan gaven enkele banken hun oudere werknemers de mogelijkheid te kiezen voor een opstapregeling met vrijstelling van prestaties. De werknemers blijven in dienst, behouden een deel van hun loon, maar hoeven niet meer te werken. Ondertussen volgden al enkele andere (grote) werkgevers.
Zo’n systeem is perfect legaal. Minister Peeters zag een mogelijke leeftijdsdiscriminatie, maar ving bot. Een vrijstelling van prestaties vergt wel een duidelijk akkoord van werkgever en werknemer. Van een verplichting kan geen sprake zijn.
Vrijstelling van prestaties is overigens niet nieuw. Ook in het verleden werd ze reeds toegepast. Bijvoorbeeld om een werknemer het bedrijf te doen verlaten zonder direct een dure vergoeding te hoeven betalen. Wel nieuw is de schaal waarop het gebeurt. Terwijl de regeling in het verleden beperkt bleef tot enkele individuele gevallen, wordt ze nu voorgesteld aan duizenden 55-plussers.
Zowel werkgever als vakbond verkiezen dit scenario boven een ‘harde’ herstructurering. De werkgever kan zijn personeelsbestand verminderen met een relatief aanvaardbare kost. De vakbond vermijdt naakte ontslagen. De beleidsmakers reageren echter afkeurend. De regeling betekent een groot verlies aan talent, kennis en ervaring. Het signaal is fout, want hoezo langere loopbanen?
Daarom wil de Vlaamse overheid haar beleid wijzigen. Er zal geen korting op de patronale bijdragen meer zijn voor 55-plussers die geen arbeidsprestaties moeten leveren. Tenzij de werknemer in opzeg zit, want dat wordt een uitzondering. De federale regering roept in haar zomerakkoord een ‘activeringsbijdrage’ in het leven. Dat wordt een specifieke patronale bijdrage, afhankelijk van de instapleeftijd. Hoe jonger de werknemer bij aanvang van de vrijstelling, hoe hoger de bijdrage. Als de werkgever een opleiding aanbiedt, is de bijdrage lager.
Beide maatregelen zijn begin augustus nog niet in definitieve wetteksten gegoten. Maar de complexiteit en de achterpoortjes loeren al om de hoek. Zullen andere regio’s het voorbeeld volgen? Zullen de regionale en federale initiatieven op mekaar afgestemd zijn? Wat met een werknemer die af en toe nog één dag moet werken? Dat hoeven dan geen ‘echte’ arbeidsprestaties te zijn. Vergaderen of opleiding volgen is juridisch ook werken.
Symptoombestrijding vermindert de klachten, maar neemt de oorzaak ervan niet weg. Integendeel, de klachten komen vaak erger terug. Doet deze wetgeving meer?
Werkgevers roepen luid om gemotiveerde en getalenteerde medewerkers. De knelpuntberoepen nemen alsmaar toe. Veel werknemers willen graag langer werken, op voorwaarde dat de omstandigheden hen dat toelaten. En tegelijk blijft de aantrekkingskracht van creatieve vertrekregelingen nog steeds erg groot. Dat moet toch anders kunnen?
Ontdek de interessante nieuwigheden in de wet-Peeters om werk anders te organiseren.
Geert Vermeir
Juridisch Expert
Geert Vermeir werkt voor het juridisch kenniscentrum van SD Worx. Met zijn rechtendiploma op zak (KULeuven), begon hij te werken als Legal Advisor en later als Knowledge Manager bij Securex. Na een decennium bij Securex trad hij in april 2008 in dienst bij SD Worx als Senior Legal Advisor. Sinds juli 2014 werkt hij voor het juridisch kenniscentrum. Als expert op vlak van arbeidsrecht en sociale zekerheid deelt hij zijn kennis onder andere als trainer in sociaaljuridische opleidingen.