Halftijds pensioen strandt op de valreep

Het wetsvoorstel dat het mogelijk moest maken om pensioen halftijds op te nemen, is te elfder ure gestrand. Niet iedereen lijkt klaar voor deze ingrijpende wijziging van het pensioenstelsel. Al zit er wel muziek in het concept. Hoe moet het nu verder?

Mensen op een realistische manier langer aan het werk houden, zonder gewoonweg de pensioenleeftijd op te trekken, dat is de uitdaging waar onze federale politici voor staan. Hierin past het voorstel voor het halftijds pensioen: werknemers (en ambtenaren en zelfstandigen) zouden ten vroegste vanaf hun 60ste de mogelijkheid krijgen om nog halftijds aan de slag te blijven terwijl ze aanvullend al de helft van hun pensioenuitkering ontvangen. De opbouw van pensioenrechten voor het halftijds werk loopt ondertussen gewoon door tot de werknemer volledig uit dienst gaat.

Gebrek aan draagvlak

Het wetsvoorstel was zo goed als rond, maar de ontbinding van het parlement voor de verkiezingen van mei 2019 stak stokken in de wielen. Daarbovenop kreeg het voorstel flink wat tegenkanting, zowel uit oppositiehoek als van de sociale partners. Ze vonden onder meer dat de maatregel te weinig was ingebed in een structurele pensioenhervorming. Laat dat nu net een cruciale voorwaarde zijn voor het succes ervan.

Idee wint aan belang

Nochtans vond het concept wel gehoor in het politiek halfrond. In een maatschappij waar langer werken de norm wordt, moet het beleid op zoek naar creatieve oplossingen. Het verder optrekken van de pensioenleeftijd wordt door deze maatregel gecompenseerd. Maar het slagen van het halftijds pensioen is in ons land een combinatie van factoren en maatregelen, waaronder de lengte van de loopbaan, eindeloopbaansystemen zoals landingsbanen, gemengde loopbanen, enzovoort. Het wordt een hele uitdaging al die systemen én belangen op een lijn te krijgen.

Contraproductief

De ambitie van het halftijds pensioen is om mensen aan het einde van hun loopbaan langer aan het werk te houden. Maar elk voorstel draagt het risico dat het werknemers die ervoor in aanmerking komen nét aanspoort gemakkelijkheidshalve al deeltijds te stoppen, dankzij de financiële stimulans. Zo trek je hen eigenlijk voortijdig – zij het gedeeltelijk - uit de arbeidsmarkt. De maatregel heeft in zo’n geval het tegenovergestelde effect. Trouwens, wie zich mentaal al heeft voorbereid op zijn naderende pensioen, zal niet staan te springen om plots toch nog deeltijds aan de slag te blijven. 

Herkansing

De kans is reëel dat de nieuwe regering het voorstel opnieuw te berde brengt, zij het in een andere vorm. Nieuw is het concept van het halftijdse pensioen trouwens niet. Maar de pogingen om er effectief werk van te maken worden concreter. Al moeten heel wat openstaande vragen nog invulling krijgen in een nieuw en verbeterd ontwerp. Er valt veel te zeggen voor de combinatie werk en pensionering, maar dan wel gekaderd in een compleet pensioenbeleid. Vanuit SD Worx blijven we de evoluties in elk geval op de voet volgen en houden je op de hoogte.