Bijna een op zes kmo’s zal in het eerste kwartaal personeel ontslaan

Ontslagintenties opnieuw hoog - aanwervingintenties stijgen licht – verlaging RSZ bijdragen heeft positief effect bij één op drie kmo’s

4 januari 2023

Een op zes kmo’s (tot 250 werknemers) overweegt om in het eerste kwartaal personeel te ontslaan, door onzekere werkvooruitzichten en een verminderde concurrentiepositie. De automatische loonindexering beïnvloedt de aanwervingsintenties bij vier op de tien Belgische kmo’s. Eén op drie kmo’s ervaart een positief effect van verlaagde RSZ bijdragen, ofwel om ontslagen te vermijden, ofwel om mensen aan te werven. Dit zijn de eerste inzichten op basis van een bevraging bij 826 kmo-bedrijfsleiders en personeelsverantwoordelijken naar hun tewerkstellingsplannen van het eerste kwartaal.

Ontslagintenties nog steeds op crisisniveau

Bijna één op zes (15,3%) Belgische kmo’s zal ontslaan in het eerste kwartaal van 2023. Minder dan één op vijf van de kmo’s (17,4%) plant deze ontslagen nadien te vervangen. Deze negatieve trend startte vorig kwartaal en houdt aan: ze is vergelijkbaar met de situatie aan het begin van de coronacrisis. In Vlaams-Brabant en Limburg zijn het ontslagplannen het grootst (nl bij 18,8% en 17,4% van de kmo’s), in West-Vlaanderen het laagst (9,3%).

De negatieve trend is nog niet gekeerd. Een op zes kmo’s overweegt om in het eerste kwartaal personeel te ontslaan: dat is vergelijkbaar met het niveau van de coronacrisis van 2020. Dit heeft te maken met verminderde concurrentiepositie en werkvooruitzichten. Slechts een kwart kmo’s (25,6%) verwacht een toename van werk. Bijna evenveel kmo’s (22%) verwacht een afname. Daarnaast ervaart bijna de helft (47%) van de kmo’s met arbeiders een negatief effect van de automatische loonindexering op hun concurrentiepositie. Bij kmo’s met arbeiders overweegt zelfs een op vijf een ontslag in het eerste kwartaal. Meer dan vier op tien kmo’s geeft aan dat de automatische loonindexering hun tewerkstelling beïnvloedt.

Annelies Rottiers, kmo-adviseur, SD Worx

Vooral kmo’s met arbeiders zien effect op concurrentiepositie

Voor 36,2% van de kmo’s brengt de automatische loonindexering de eigen concurrentiepositie van de kmo t.o.v. de buurlanden “eerder wel” tot “zeker en vast” in gevaar. Kmo’s met arbeiders zijn significant negatiever omtrent hun eigen concurrentiepositie (47,6% eerder wel of zeker en vast) dan kmo’s met vooral bedienden (33,4% eerder wel of zeker en vast).

Verlaging RSZ bijdragen heeft positief effect op tewerkstelling kmo’s

Een kwart van de kmo’s (24,3%) kan dankzij de RSZ verlaging ontslagen vermijden. Bij één op tien Belgische kmo’s (9,0%) leidt de RSZ verlaging zelfs tot bijkomende aanwervingen. Er is een positief effect bij één op drie van de kmo’s

Annelies Rottiers, kmo-adviseur, SD Worx

Verlaging RSZ bijdragen heeft positief effect op tewerkstelling kmo’s

Eén op drie wil aanwerven

Toch een lichtpuntje: ongeveer een op de drie kmo’s (34,2%) wil begin 2023 aanwerven, al zijn er wel regionale verschillen. Limburg (29,3%) en West-Vlaanderen (29,4%) hebben de laagste aanwervingsplannen. Antwerpen (41,0%) en Vlaams-Brabant (40,9%) de hoogste. In vergelijking met december vorig jaar liggen de intenties wel een pak lager. Wie aanwerft, doet dat in bijna de helft van de gevallen omwille van vervanging. Bij ongeveer zes op tien van de kmo’s die aanwerven, betreft het een uitbreiding.

Al zijn er regionale verschillen

Kmo’s in West-Vlaanderen hebben de laagste ontslagintentie, maar ook de laagste aanwervingsintenties. Kmo’s in Limburg staan er het minst goed voor: ze hebben dezelfde lage aanwervingsintentie maar een hoge ontslagintentie. In de provincie Antwerpen geldt het omgekeerde: 41% van de kmo’s wil daar rekruteren. Ontslagen blijven beperkt tot ongeveer één op tien kmo’s die aan ontslag denkt in het eerste kwartaal (12,6%).