Helft kmo’s heeft al transparant loonbeleid

Bijna acht op tien Belgische kmo’s hebben nog geen duidelijk beeld van wat de nieuwe Europese loontransparantierichtlijn precies inhoudt. Naar sollicitanten toe is er wél openheid: drie kwart van de kmo’s communiceert het loon bij aanwerving. Dat is een goede eerste stap, maar ook intern moeten organisaties klaar zijn om hun loonbeleid transparant en op basis van objectieve criteria toe te lichten. Hoewel de helft van de kmo’s aangeeft dit op orde te hebben, bevestigt slechts één op vier werknemers dat dit effectief zo is. Dat blijkt uit een recente bevraging van HR-dienstverlener SD Worx bij 523 Belgische kmo’s in september 2025, aangevuld met een werknemersenquête van SD Worx bij 1.000 Belgen.

De Europese loontransparantierichtlijn (Richtlijn (EU) 2023/970) trad op 6 juni 2023 in werking. Alle EU-lidstaten, ook België, moeten deze richtlijn uiterlijk tegen 7 juni 2026 omzetten in nationale wetgeving. Niet alleen onze wetgever kijkt stilaan tegen de deadline van 7 juni 2026 aan. Ook werkgevers kunnen zich voorbereiden, want de basisprincipes en to do’s zijn bekend.

Slechts één op vijf kmo’s is volledig op de hoogte van de toekomstige nieuwe loontransparantieverplichtingen. Bijna de helft kmo’s (46%) heeft ervan gehoord, maar weet niet exact wat het inhoudt. Ongeveer één op drie (32%) is totaal niet op de hoogte. Kortom: bijna acht op tien kmo’s (78%) geven aan dat ze nog niet precies weten wat dit inhoudt.

Drie kwart van de Belgische kmo’s communiceert redelijk tot zeer transparant over lonen tijdens sollicitaties:

• 42% maakt het loon al duidelijk vanaf het eerste contact.
• 34% deelt looninformatie tijdens het sollicitatieproces, maar niet meteen (redelijk transparant).

Bij één op vijf kmo’s is er weinig tot geen transparantie:

• 16% communiceert pas bij het jobaanbod.
• 4% geeft looninfo enkel als de kandidaat er expliciet naar vraagt.

Bij één op vijf kmo’s (22%) ontbreekt intern een transparant loonbeleid:

• 5% heeft zelfs geen zicht op hoe lonen worden bepaald of aangepast.
• 17% geeft aan dat er geen formeel vastgelegd of gedeeld beleid is: beslissingen rond loon gebeuren ad hoc of via individuele onderhandelingen.

Daarnaast erkent 27% van de kmo’s slechts beperkt transparant te zijn: er is wel een loonstructuur, maar die wordt nauwelijks gecommuniceerd. Het beleid bestaat, maar is intern niet breed gedeeld of toegelicht.

Samengevat: 52% van de Belgische kmo’s zegt een (zeer) transparant intern loonbeleid te voeren. Maar werknemers zien dat anders: slechts één op vier medewerkers in kmo’s (<250 werknemers) bevestigt die transparantie, volgens de laatste werknemersbevraging. Bij grotere organisaties ligt dat aandeel iets hoger, maar nog steeds beperkt: ongeveer één op drie werknemers ervaart het loonbeleid als transparant.

Anneleen Verstraeten, KMO expert bij SD Worx: “Er is nog werk aan de winkel: organisaties moeten hun loonbeleid niet alleen onderbouwen op basis van objectieve criteria, maar dit ook duidelijk intern communiceren. Iedere werkgever zal uitleg en duiding moeten kunnen geven, en structuur is dan een cruciale houvast. In de loop van 2026 krijgt elke medewerker het recht om te weten hoe zijn of haar loon zich verhoudt tot het gemiddelde van collega’s in vergelijkbare functies. Ook kmo’s doen er goed aan zich nu al voor te bereiden.” 

Het doel van de Richtlijn is duidelijk: de loonkloof verkleinen en uiteindelijk wegwerken, en het principe ‘gelijke beloning voor gelijk werk’. Dat betekent dat enkel objectieve genderneutrale criteria mogen bepalen hoe het loon wordt vastgesteld of eventuele verschillen worden verklaard.

Algemene verplichtingen voor alle werkgevers:

• Transparantie vóór indiensttreding: sollicitanten moeten vóór het eerste gesprek geïnformeerd worden over het startsalaris of de loonschaal.
• Geen vragen meer naar het loonverleden van kandidaten.
• Objectieve, genderneutrale criteria voor beloning.
• Werknemers krijgen recht op informatie over hoe hun loon zich verhoudt tot dat van collega’s in vergelijkbare functies.
• Omgekeerde bewijslast bij loondiscriminatie
• Volledige compensatie bij vastgestelde discriminatie

Alleen bedrijven met 100 of meer werknemers krijgen een formele rapportageplicht.

• 250+ werknemers: jaarlijks rapporteren vanaf 2027 (over 2026).
• 100–249 werknemers: om de drie jaar rapporteren vanaf 2030 (over 2029).
• <100 werknemers: geen verplichte rapportage (vrijwillig toegestaan). 

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 62e keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 523 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 9-22 september 2025. De respondenten zijn vooral bedrijfsleiders (56%) of verantwoordelijken personeelszaken (25%). Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau DataD.be de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De wegingen zijn nooit groter dan 3. Voor de volledige steekproef van 523 kmo’s bedraagt de foutenmarge 4,28% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).

SD Worx, de toonaangevende Europese HR-dienstverlener, ondersteunt kleinere en grote organisaties bij hun HR- en payroll-uitdagingen. Om een vinger aan de pols te blijven houden bij werkgevers en werknemers, voert SD Worx regelmatig diepgaande enquêtes uit. De analyse van de meest recente ‘HR & Payroll Pulse’ biedt organisaties waardevolle inzichten om hun HR- en payrollstrategie scherp te stellen en toekomstbestendig te maken.

De enquête werd in februari 2025 uitgevoerd in 16 Europese landen: België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk door het SD Worx Research Institute. In totaal werden 5625 16.000 werknemers bevraagd, waarvan 1.000 in België. De resultaten geven een representatief beeld van de arbeidsmarkt in elk land.