Wat betekent werken in uw provincie voor uw woon-werkverkeer?

De fiets verovert een stevige tweede plek in het woon-werkverkeer in alle Vlaamse provincies, maar niet in het Brusselse gewest. Daar neemt één op drie werknemers het openbaar vervoer. De eigen wagen, en dus niet de bedrijfswagen, blijft het dominante vervoermiddel. Pendeltevredenheid verschilt sterk per regio. Werknemers in Limburg en West-Vlaanderen zijn het meest tevreden over hun woon-werktraject, wat samenhangt met hun kortere pendeltijd. Wie in Brussel werkt, doet dubbel zolang over dezelfde afstand als wie in Limburg werkt. Oost-Vlaanderen en Antwerpen zijn dan weer koplopers in fietsgebruik voor het woon-werkverkeer. Deze inzichten komen uit de jaarlijkse bevraging van SD Worx bij 1.000 werkende Belgen.

Niet alleen de tijd maar ook het transportmiddel speelt daarbij een rol, duidt de expert: “De fiets wint aan terrein in Vlaanderen en plaatst ons in de Europese top drie qua fietsgebruik voor woon-werkverkeer. Alleen in Nederland en Zweden fietst men nog meer naar het werk. In Oost-Vlaanderen en Antwerpen is de fiets zelfs het favoriete vervoermiddel van meer dan één op drie werknemers.” 

Wie pendelt krijgt vaak een financieel duwtje in de rug. “Er bestaan heel wat wettelijke en sectorale verplichtingen voor werkgevers om minstens voor een deel tussen te komen in de kosten van het woon-werkverkeer van hun werknemers”, zegt Veerle Michiels van SD Worx.

Werken in Brussel

• Wie in Brussel werkt, is het langst onderweg. Werknemers in Brussel pendelen gemiddeld bijna 40 minuten per traject, wat neerkomt op een totale pendeltijd van 1u20 (of 80 minuten) per dag — dat is het hoogste cijfer in België.
• Gemiddeld gaat het over een traject van ongeveer 20 kilometer ‘heen’ en terug, of 40 km per dag.
• Een op drie (32%) van de Brusselse werknemers is ontevreden over de pendeltijd.  Enkel Vlaams-Brabant scoort hoger met 37%. Toch is het woon-werkverkeer naar Brussel vaak intensiever: meer dan een derde (35%) doet er dagelijks meer dan anderhalf uur over. Brussel trekt immers veel werknemers aan uit omliggende provincies zoals Vlaams-Brabant, Henegouwen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Toch is bijna de helft van wie in Brussel werkt (46%) wel tevreden met de pendeltijd.
• De wagen blijft hier het belangrijkste vervoersmiddel naar het werk (met 50%), waarbij het in 41% van de gevallen om een ‘eigen wagen’ gaat. 
  Het gebruik van openbaar vervoer scoort veel hoger dan elders: ‘metro, tram en bus’ zijn in Brussel het meest gekozen vervoersmiddel (31%), na de ‘eigen wagen’ (41%). Ook de trein scoort even hoog met 30%. Op ruime afstand volgt ‘te voet’ (15%), wat ook in combinatie met andere vervoersmodi kan.
• Fietsen naar het werk breekt hier nog niet echt door, slechts 7% pendelt met de fiets.

Werken in Oost-Vlaanderen

• Voor wie werkt in Oost-Vlaanderen nadert de pendeltijd het half uur (27 minuten), goed voor 54 minuten per dag.
• Toch ligt de tevredenheid over de pendeltijd hier hoog: meer dan zes op tien zijn tevreden (62%); slechts een op vijf (21%) is ontevreden.
• Het aandeel toppendelaars is er gemiddeld: 16% doet er langer over dan anderhalf uur per dag.
• De fiets is het meest populair: het is de eerste optie voor meer dan een op drie werknemers (35%). Antwerpen volgt in het wiel met 34%.
• 62% neemt de wagen naar het werk (waarvan 53% met de eigen wagen): dit is het laagste cijfer van de Vlaamse provincies.
• Minder prominent zijn de trein (9%), te voet (7%) en ‘metro, tram en bus’ (5%).

Werken in Limburg

• Limburg scoort het best qua pendeltijd.
  Werknemers in Limburg zijn gemiddeld slechts 21 minuten onderweg per rit, over een afstand van ongeveer 19 kilometer — bijna de helft van de pendeltijd van Brusselse pendelaars.
• Limburg telt dan weer het laagste aandeel toppendelaars: minder dan één op tien doet er meer dan anderhalf uur over.
• De tevredenheid over de pendeltijd is hier het grootst: bijna zeven op tien werknemers (68%) zijn tevreden. Slechts 17% is ontevreden, net zoals in West-Vlaanderen. Dat is het laagste cijfer in Vlaanderen.
• Een op vijf neemt de fiets naar het werk (19%). Bijna acht op de tien gaat met de wagen. Dit is het hoogste cijfer in deze studie. 57% gebruikt de eigen wagen; 20% de bedrijfswagen.
• Een op de tien duidt ook aan geen regelmatig woon-werkverkeer te hebben, maar van thuis uit te werken.

Werken in Vlaams-Brabant

• Wie in Vlaams-Brabant werkt, doet gemiddeld 30 minuten per rit of een uur gemiddeld woon-werkverkeer per dag.
• Vlaams-Brabant telt meer dan gemiddeld toppendelaars: bijna een kwart (23%). Dit zijn werknemers die meer dan anderhalf uur per dag doen over het heel traject heen-en terug.
• Vlaams-Brabant telt de meeste ontevreden pendelaars (37%) van de Vlaamse provincies en 42% tevreden pendelaars (het laagste percentage in Vlaanderen).
• 17% van wie hier werkt, kiest voor de fiets: deze komt daarmee op de tweede plaats, met bijna een op de vijf werknemers. Het is dus belangrijker dan de trein (11%) en metro, tram, bus (10%).
• Driekwart (75%) neemt de wagen als voornaamste vervoersmiddel. Het gaat in bijna zes op de tien gevallen (59%) om de ‘eigen wagen’. 

Werken in Antwerpen

• Ook wie in Antwerpen werkt, spendeert een uur per dag aan het woon-werkverkeer.
• Het aandeel toppendelaars is hier meer dan gemiddeld in Vlaanderen: één op vijf (21%) spendeert er meer dan anderhalf uur per dag aan woon-werkverkeer.
• Bijna zes op tien werknemers (58%) zijn er tevreden over hun pendeltijd. Ongeveer een kwart (26%) is ontevreden.
• Ook Antwerpen is kampioen qua fietsen naar het werk: de fiets is de eerste optie voor meer dan een op drie werknemers (34%). Antwerpen is daarbij nipt tweede, na Oost-Vlaanderen (35%).
• Twee derden (65%) nemen de wagen naar het werk: bij bijna de helft (47%) gaat dit om een ‘eigen wagen’, niet om een bedrijfswagen (18%).  Slechts acht procent kiest voor de metro, tram, bus of de trein (ook 8%). Negen procent zegt van thuis uit te werken.

Werken in West-Vlaanderen

• Wie in West-Vlaanderen werkt, woont het dichtst bij het werk: slechts een 15 kilometer en doet daar gemiddeld bijna 24 minuten over. Per dag betekent dit 47 minuten voor 30 kilometer.
• Ook in West-Vlaanderen ligt de tevredenheid hoog (62%), net zoals in Oost-Vlaanderen en Limburg. Slechts 17% is ontevreden, net zoals in Limburg. Dat is het laagste cijfer in Vlaanderen.
• Slechts één op de tien (11%) doet hier langer dan anderhalf uur per dag over het woon-werk traject.
• Ook in West-Vlaanderen is de fiets goed ingeburgerd: 31% gebruikt hem als voornaamste manier om naar het werk te gaan. De wagen blijft het belangrijkste vervoer: 70% gebruikt de wagen om naar het werk te gaan, waarvan 57% met de eigen wagen. Op ruime afstand volgt ‘te voet’ (6%), maar nog voor het openbaar vervoer zoals trein (4%) en ‘metro, tram en bus’ (3%). 

De analyse van de meest recente ‘HR & Payroll Pulse’ biedt organisaties waardevolle inzichten om hun HR- en payrollstrategie scherp te stellen en toekomstbestendig te maken. De enquête werd in februari 2025 uitgevoerd in 16 Europese landen: België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk door het SD Worx Research Institute. In totaal werden 5.625 werkgevers en 16.000 werknemers bevraagd. De resultaten geven een representatief beeld van de arbeidsmarkt in elk land.