Een op de tien werknemers geeft toe soms afwezig te zijn zonder reden

De maatregel van de federale regering om de drie dagen zonder medisch attest terug te draaien naar twee dagen, kan op bijval oogsten van de kmo’s: driekwart is tevreden. Meer dan de helft (56%) van de Vlaamse kmo’s met minder dan 50 werknemers, blijft een ziekteattest vragen voor elke ziektedag. Dit komt het meest voor in de industrie- en bouwsector (72%), vergeleken met de dienstensector (51%). De kmo’s tot 50 werknemers kunnen immers afwijken van de regel. De meeste Vlaamse kmo’s (68%) vinden alle werkdagen even moeilijk om afwezigheden op te vangen, gevolgd door enkel de maandag (24%), de vrijdag (18%) en het weekend (11%). Dit blijkt uit de meest recente kmo-bevraging van SD Worx in maart 2025 bij 661 kmo-werkgevers. De recente SD Worx bevraging bij 1.000 werkende Belgen onthult dat een op de tien werknemers soms zonder reden afwezig is op het werk; in sommige sectoren loopt dit misbruik op tot het dubbele.

Een zieke werknemer moet op dit ogenblik tot driemaal per kalenderjaar geen geneeskundig getuigschrift voorleggen voor de eerste dag van een arbeidsongeschiktheid. Een wetsontwerp voorziet dat de werknemer nog tweemaal per kalenderjaar geen geneeskundig getuigschrift moet voorleggen voor de eerste dag van een arbeidsongeschiktheid. De nieuwe regels zouden ingaan op 1 januari 2026. Driekwart van de kmo’s (77%) is tevreden dat afschaffing ziekteattest teruggebracht wordt naar twee dagen.

Ondernemingen met minder dan 50 werknemers kunnen afwijken via een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement. Zij mogen op die manier dus nog wel een ziektebriefje vragen. Wat blijkt: 56% van de Vlaamse kmo’s doen dat ook. Dit komt het meest voor in de industrie- en bouwsector (72%), in vergelijking met de dienstensector (51%).

Onvoorziene afwezigheden, zoals ziekte, leiden tot problemen bij de planning van het werk. Bijna een op vijf Vlaamse kmo’s (16%) ervaart eendaagse afwezigheden als het moeilijkste om op te vangen. In de industrie- en bouwsector is dit nog meer het geval, met meer dan een kwart van de kmo’s (27%). Afwezigheden van meerdere dagen tot een week ligt het moeilijkst voor een op de drie (32%) van de kmo’s.

Dat absenteïsme een probleem kan zijn op de werkvloer, bevestigen ook de werknemers zelf. Gemiddeld bevestigen vier op de tien werknemers dat het eigen team uitdagingen ondervindt op het gebied van ziekteverzuim van werknemers. Desondanks geeft gemiddeld ook één op de tien werknemers toe soms afwezig te zijn zonder reden. Dit cijfer ligt hoger in kmo’s (13%), in organisaties met meer dan 250 werknemers is dit 8%. Het verschilt ook naargelang de sector: zo is dit cijfer dubbel zo hoog in de industrie- en bouwsector: daar zegt een op de vijf (20%) dat ze zonder geldige reden soms afwezig zijn op het werk. Medewerkers in sectoren als opleidingen, in professionele, wetenschappelijk en technische diensten en gezondheidszorg zeggen dit het minst te doen (slechts 6 of 7%).

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 60e keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 661 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 11-24 maart 2025. Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau DataD.be de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De wegingen voor Vlaanderen en Brussel zijn nooit groter dan 2,5. Voor de volledige steekproef van 661 kmo’s bedraagt de foutenmarge 3,8% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).

De analyse van de meest recente ‘HR & Payroll Pulse’ biedt organisaties waardevolle inzichten om hun HR- en payrollstrategie scherp te stellen en toekomstbestendig te maken. De enquête werd in februari 2025 uitgevoerd in 16 Europese landen: België, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk door het SD Worx Research Institute. In totaal werden 5.625 werkgevers en 16.000 werknemers bevraagd. De resultaten geven een representatief beeld van de arbeidsmarkt in elk land.