Loopbaansparen: wat je moet weten in 5 vragen en antwoorden

Over de Wet Werkbaar Wendbaar Werk is intussen al veel inkt gevloeid. Logisch ook, de maatregelen betekenen een ware aardverschuiving voor onze arbeidswetgeving én dus ook voor de hr-werking in je onderneming. Krijg je wel eens vragen voorgeschoteld over het opsparen van vakantiedagen? We vatten de status van deze maatregel samen in 5 concrete antwoorden.

Een eigen spaarpotje van vrije tijd aanleggen om er later gebruik van te maken: dat is loopbaansparen in een notendop. Deze innovatieve maatregel werd vorig jaar al gepubliceerd in het Staatsblad, maar tot vandaag heerst er nog veel onduidelijkheid over de concrete uitwerking ervan.

1. Mag ik vandaag al van start met loopbaansparen in mijn bedrijf?

De Wet Werkbaar Wendbaar Werk, waar deze maatregel deel van uitmaakt, is al een poos goedgekeurd. Maar de concrete toepassing moet in veel sectoren nog in een cao worden gegoten. Sommige – waaronder kleding en confectie – zijn hier al mee aan de slag, net zoals een aantal individuele bedrijven en organisaties. Toch hoef je als werkgever niet op een sector-cao te wachten om loopbaansparen uit te rollen in je organisatie. Op voorwaarde dat je met je systeem binnen het kader van de wet blijft. Zo moet je je houden aan de wettelijke bepalingen omtrent het type dagen en uren dat kan worden opgespaard.

2. Kunnen werknemers al hun vakantiedagen opsparen voor later?

Niet alle types van vakantiedagen kunnen op de loopbaanspaarrekening worden gezet. De wettelijke vakantiedagen – twintig bij een vijfdagenwerkweek – vallen er hoe dan ook buiten. Extra vakantiedagen die vastliggen in de cao en extralegale vakantie kunnen dan weer wel. Net zoals vrijwillige overuren die werknemers niet hoeven in te halen, overuren boven de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur binnen een glijdend uurrooster en overuren waarvoor werknemers de vrije keuze hebben om ze al dan niet in te halen.

3. Wat gebeurt er met de spaarpot als mijn werknemer opstapt?

Kiest je medewerker voor een nieuwe werkgever in een andere sector, dan betaal je hem zijn opgespaarde vakantie gewoon uit. Blijft hij binnen de sector, dan kan hij er ook voor kiezen om zijn loopbaanspaarrekening mee te nemen naar zijn volgende werkgever. De voorwaarde is wel opnieuw: er moet een sector-cao zijn die dat toelaat.

4. Kunnen werknemers ook geld op hun loopbaanspaarrekening zetten?

Voorlopig kunnen alleen bepaalde types van vakantiedagen worden opgespaard voor later. Maar op termijn moet een koninklijk besluit het ook mogelijk maken om sommige geldpremies – een eindejaarspremie bijvoorbeeld – toe te voegen aan de loopbaanspaarrekening. Dat budget kan dan worden gebruikt om vakantiedagen mee te betalen.

5. Hoever staat het met de regeling om vakantiedagen te schenken?

De wet op het loopbaansparen bevat de mogelijkheid om vakantiedagen weg te schenken aan een collega met een ziek kind. De inspiratie voor deze bepaling komt uit Frankrijk, waar er al sinds 2014 een wettelijk kader bestaat hiervoor. Opnieuw mogen werknemers geen dagen schenken van hun wettelijke vier weken en het principe moet vastgelegd zijn in een cao op sectoraal of ondernemingsniveau. Wie een vakantiedag wegschenkt, doet dat anoniem en kan niet terugkeren op zijn beslissing.

Zoals gezegd: loopbaansparen is een opvallende maatregel, maar het is slechts één van de vele nieuwigheden die de Wet Werkbaar Werkbaar Werk in petto heeft om de arbeidsduurwetgeving te moderniseren. Altijd met een dubbel doel voor ogen: carrières tot op het einde werkbaar houden en tegelijk de wendbaarheid van organisaties vergroten.