6 vragen over de koopkrachtpremie

Komt er een koopkrachtpremie in jouw sector? Voor een heel aantal sectoren is het antwoord voorlopig onbeslist, de sectorale onderhandelingen zijn nog volop bezig. Komt er een sectorale cao en je voldoet aan de definities die daarin worden vastgelegd, dan heb je geen keuze: je moet de koopkrachtpremie toekennen. En wat dan?

Voor 2023-2024 bedraagt de loonnorm 0%, maar sectoren of bedrijven kunnen hun werknemers wel een koopkrachtpremie toekennen, als ze tijdens de crisis goede resultaten hebben behaald. De precieze invulling daarvan hangt af van sectoraal overleg, maar dit geldt voor alle gevallen:

• De koopkrachtpremie is geen bedrag in geld, maar wordt toegekend in zogenaamde consumptiecheques.
• Die consumptiecheques kunnen enkel besteed worden voor dezelfde doeleinden als maaltijd- en ecocheques.
• De premie bedraagt maximaal 500 euro (bij hoge winst) of 750 euro (bij uitzonderlijk hoge winst) per werknemer.
• De koopkrachtpremie is niet belastbaar voor de werknemer.
• Ze is volledig aftrekbaar als beroepskosten voor de werkgever.
• Er is enkel een bijzondere werkgeversbijdrage van 16,5% verschuldigd (en ook die is aftrekbaar).
• De koopkrachtpremie is uitgesloten van de loonnorm.
   

Momenteel onderhandelen veel sectoren nog over de vraag: kennen we de koopkrachtpremie toe? In die onderhandelingen komen de volgende vragen aan bod:

• Hoe definiëren we hoge en uitzonderlijk hoge winst? Om de koopkrachtpremie op sectoraal vlak toe te kennen, moet een sectorale cao die goede resultaten immers concretiseren.
• Hoeveel bedraagt de premie voor beide categorieën (want 500 en 750 euro zijn maxima, het kan dus minder zijn)?
• Wat zijn de berekeningsregels voor werknemers die geen volledig jaar hebben gewerkt of die afwezig waren (deeltijds werk, ziekte, zwangerschap …)?
• Wanneer wordt de koopkrachtpremie uitbetaald?
   

Ja. Je hebt geen keuze, je moet de koopkrachtpremie toekennen.  Een sectorale cao wordt immers heel waarschijnlijk algemeen verbindend verklaard, en wordt zo dwingend voor alle werkgevers in de sector.

Het is wel mogelijk dat de sectorale cao afwijkingen op ondernemingsniveau toestaat.

Als je aan de definities voldoet, dan mag je ook meer geven, tot maximaal 750 euro. 

Als je meer wilt geven, moet je wel nog een eigen rechtsbron creëren: een ondernemings-cao (syndicale afvaardiging aanwezig) of een schriftelijk individueel akkoord (geen syndicale afvaardiging, of een categorie van werknemers voor wie een cao sluiten niet de gewoonte is). Je moet de koopkrachtpremie wel collectief toekennen, of toch minstens aan alle werknemers die behoren tot een objectief afgelijnde groep. Je kunt wel het bedrag differentiëren in functie van het arbeidsregime of (niet-gelijkgestelde) afwezigheden.

Bijvoorbeeld: je boekte als bouwbedrijf hoge winst (voorwaarde: zie kader). Je moet een koopkrachtpremie van 250 euro toekennen, maar je mag daar ook 750 euro van maken.
 

Heb je volgens de definitie van je sectoraal akkoord géén hoge of uitzonderlijk hoge winst geboekt en wil je de koopkrachtpremie toch toekennen? Ja, dat mag, en onder dezelfde formele voorwaarden. Het KB stelt dat de sectorale cao de bedrijven met hoge en uitzonderlijke winst afbakent, maar de FOD WASO heeft duidelijkheid geschapen: de toekenning van de koopkrachtpremie wordt niet verboden.

Dan kun je op ondernemingsniveau beslissen of je de koopkrachtpremie toekent, wat de voorwaarden zijn en wat het bedrag van de premie zal zijn. Dat doe je via een ondernemings-cao (wel syndicale afvaardiging) of een schriftelijk individueel akkoord (geen syndicale afvaardiging, of categorie van werknemers voor wie een cao sluiten niet de gewoonte is). Opnieuw: de koopkrachtpremie kun je enkel collectief toekennen.