Een jongere kan als jobstudent aan de slag vanaf 16 jaar. Maar heeft hij de eerste 2 studiejaren van het middelbaar onderwijs achter de rug, dan is starten vanaf 15 al mogelijk. Een maximumleeftijd is er niet.
Een jongere is student wanneer hij ‘regelmatig ingeschreven is’ in een onderwijsinstelling en zijn studies effectief volgt. Ook jongeren in stelsels van alternerend werken en leren kunnen als jobstudent aan de slag, op voorwaarde dat ze geen werkloosheids- of inschakelingsuitkering krijgen. Studenten in avondonderwijs, leerlingen met een leerovereenkomst of schoolstagiairs komen dan weer niet in aanmerking.
Let wel: leerlingen in een duaal leersysteem mogen geen studentenjob doen bij hun stagebedrijf. De maanden juli en augustus vormen een uitzondering op deze regel.
Studenten uit de EER – de lidstaten van de Europese Unie en IJsland, Noorwegen en Liechtenstein – mogen zonder Single Permit (verblijfs- en arbeidskaart) aan de slag als jobstudent. Voor niet-EER-studenten verschillen de regels naargelang de periode:
Rond arbeidsduur gelden speciale regels voor minderjarigen. Concreet: studenten jonger dan 18 mogen maximaal 5 dagen per week werken en slechts in uitzonderlijke gevallen op zondag. Voor studenten vanaf 18 jaar stijgt dat naar 6 dagen per week en vervalt het verbod op zondagswerk, tenzij er sectoraal andere regels gelden.
Nachtarbeid is bij wet nog steeds verboden, al gelden er bepaalde uitzonderingsgevallen. Zo mag een student in de horeca vanaf 16 jaar tot 23 uur werken. Op voorwaarde dat hij na het werk nog naar huis kan met het openbaar vervoer of met vervoer waarin de werkgever voorziet.
Je jobstudent mag in totaal 475 uur per kalenderjaar werken aan interessante tarieven. In plaats van 13,07% int de RSZ maar 2,71% van zijn brutoloon. Ook als werkgever betaal je slechts een solidariteitsbijdrage (5,42%) in plaats van de normale sociale bijdragen en er wordt geen bedrijfsvoorheffing ingehouden.
Maar zodra het plafond van 475 uren wordt overschreden, gelden deze voordelen niet langer. Check dus steeds hoeveel uren de student tijdens het lopende kalenderjaar al heeft gewerkt. Zo weet je hoe lang je hem nog in dienst kunt houden aan de verlaagde werkgeversbijdrage.
Vraag je jobstudent om een attest met het aantal uren dat hij al heeft gewerkt. Dat kan hij opvragen via www.studentatwork.be.
Goed om te weten: als horeca-uitbater mag je je jobstudent meer dan 475 uren inschakelen aan verminderde bijdragen. Zijn de uren opgewerkt, dan kun je hem namelijk nog eens 50 – met telkens maximaal 2 opeenvolgende – dagen inschrijven als gelegenheidswerknemer.
Per 4,5 uur werk heeft een jobstudent recht op een 30 minuten rust. Zodra een student meer dan 6 uur werkt, heeft hij recht op 1 uur rust. Meerderjarigen hebben na maximaal 6 uur werken recht op minstens 15 minuten pauze.
Stel een jobstudent altijd tewerk met een schriftelijke studentenovereenkomst en dien je Dimona-aangifte uiterlijk in op de datum van indiensttreding. Werken zonder contract kan door de sociale inspectie immers beschouwd worden als ontduiking van belastingen en sociale zekerheidsbijdragen.
Een student zonder studentenovereenkomst heeft bovendien meer rechten. Hij mag opstappen wanneer hij dat wil, dus zonder opzegvergoeding of -termijn. Als werkgever, daarentegen, ben je wél verplicht om een opzegvergoeding te betalen wanneer jij de samenwerking stopzet.
Een studentenovereenkomst is strenger dan andere arbeidscontracten. Deze vermeldingen mogen niet ontbreken:
Een studentenovereenkomst geldt standaard voor een bepaalde duurtijd. Wil jij of de jongere toch vroeger een einde maken aan de samenwerking, dan kan dat zonder opzegtermijn of -vergoeding tijdens de eerste 3 werkdagen. Na die proefperiode hangen de opzegtermijnen af van de duur van het contract en de opzeggende partij:
Duurtijd overeenkomst: Werkgever zegt op: Student zegt op:
< 1 maand 3 dagen 1 dag
> 1 maand7 dagen 3 dagen
Astrid Mertens studeerde in 2001 af als licentiate in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij startte datzelfde jaar bij het Kenniscentrum van SD Worx als juridisch adviseur. Zij verleent advies omtrent alle aspecten van het sociaal recht en in het bijzonder over bijzondere contracten en bedingen, arbeidsduurreglementering en collectief arbeidsrecht.
