La pression sur les maisons de repos et de soins ne faiblit pas, mais l’absentéisme pour maladie a diminué depuis fin avril
L’échange de personnel et les heures supplémentaires volontaires peuvent être une solution pour soulager les équipes – SD Worx met en garde sur certains points juridiques
11 mei 2020
Alors que les pics d’hospitalisations semblent sous contrôle, la pénurie de personnel reste d’actualité dans les maisons de repos et de soins (MRS).
Les maisons de repos et de soins sous pression
Bien que la charge de travail dans les maisons de repos et de soins ait connu un pic en avril 2020, on constate que le taux d’activité (exprimé ici en pourcentage de jours prestés) n’a pas augmenté en conséquence. Au contraire : il a même diminué légèrement en raison des absences pour maladie (qui ont quasiment doublé entre la semaine 10 et la semaine 14).
Leen Van Lerberghe, experte juridique chez SD Worx : « La combinaison d’une forte augmentation de la charge de travail et d’une diminution du taux d’activité traduit le besoin élevé en personnel supplémentaire (provenant d’autres établissements de soins). Heureusement, au cours de la dernière semaine d’avril (semaine 18), l’absentéisme pour maladie (de moins d’un 1 mois) est redescendu à 3,7 %, alors qu’il dépassait la barre des 7 % au cours des semaines 12 à 15. Une baisse qui s’explique de toute évidence par l’amélioration du matériel de protection et l’aplatissement de la courbe. »
Les jours de congés ne sont pas nombreux : s’ils ont été pris en partie durant la première semaine des vacances de Pâques (semaine 15), c’est surtout durant la deuxième semaine de vacances scolaire (semaine 16) que l’on peut noter 27 % d’absences dues aux congés, soit le double comparé à une semaine normale.
Dans ce secteur, le personnel soignant n’a pas été mis au chômage temporaire en raison du coronavirus.
[1] (week 9 betreft 1 maart)
Nood aan extra medisch personeel
Tamara Troucheau, Sr. Legal Consultant bij SD Worx: “Door de gestegen zorggraad hebben onze zorgvoorzieningen nood aan een soepele oplossing, zonder teveel administratie, die toelaat van de ene op de andere dag extra gespecialiseerde zorg in te schakelen. Het principe van uitwisseling lijkt evident maar niets is minder waar. Het vergt immers niet alleen gespecialiseerde kennis van de loon-en arbeidscondities; de gekozen juridische contractoplossing heeft ook een impact op de financiering. Via een aannemingsovereenkomst wijzigen we bv. de financieringsstroom niet. Je wilt niet dat de medewerker of de betrokken werkgevers voor verrassingen komen te staan op het eind van de maand.”
Vertaalslag naar wat werkgever gaat betalen
Ellen Froeyman van SD Worx: “Hoewel werkgevers snel op de bal willen spelen, zullen nieuwe oplossingen juridisch in orde moeten zijn. De loon-en arbeidsvoorwaarden tussen werkgevers verschillen; dat kan gaan over kleine verschillen bv. in maaltijdcheques of grotere verschillen zoals een nachttoeslag of premies. Een voortraject of screening is geen overbodige luxe: zo zal een werkgever, die zijn personeel ter beschikking zou stellen, de loon-en arbeidsvoorwaarden van de andere werkgever moeten naleven. Dit zou kunnen betekenen dat een werkgever plots een leverancier van maaltijdcheques moet selecteren voor een beperkt aantal maaltijdcheques.” Dat is te vermijden door te kiezen voor een van de volgende alternatieven.
“De uitwisseling van personeel kan gemakkelijker: zowel via een contract van bepaalde duur (met de schorsing van de lopende arbeidsovereenkomst) als via de piste van een aannemingsovereenkomst kunnen de eigen loon-en arbeidsvoorwaarden blijven doorlopen. Dat is administratief veel eenvoudiger.”
Juridische aandachtspunten bij vrijwillige overuren
In het kader van het coronavirus heeft de regering zaterdag 11 april 2020 beslist het aantal vrijwillige overuren van 1 april tot en met 30 juni 2020 in kritieke sectoren tijdelijk te verhogen met 120 overuren: deze 120 bijkomende uren zijn vrijgesteld van sociale bijdragen en bedrijfsvoorheffing.
Er is pas sprake van vrijwillige overuren wanneer het presteren van deze overuren gepaard gaat met een schriftelijke en voorafgaand akkoord van de werknemer en bij een overschrijding van het gepland rooster en arbeidsduurgrenzen in de voorziening.
“We krijgen ook heel wat vragen omtrent de arbeidstijd en de juiste toepassing van de vrijwillige overuren. Zeker in de zorg waar verruimde arbeidsduurgrenzen mogelijk zijn. Dit geldt niet alleen voor voltijdse medewerkers maar ook voor deeltijds personeel die extra prestaties willen leveren in deze crisis.”
Bron: de meest recente loongegevens van SD Worx (t.e.m. 30 april ). In totaliteit gaat het voor de zorgsector over meer dan 120.000 werknemers, waarvan 60.000 in de woonzorgcentra. Deze resultaten geven een trend weer. Het is mogelijk dat werkgevers tijdens de komende weken nog correcties doorgeven.